Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością – kim jest i jak może pomóc?

Usługi asystenckie realizowane w ramach resortowego programu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej zostały wprowadzone w 2019 roku. Do tej pory skorzystało z nich ponad 20 tysięcy osób. Z roku na rok liczba beneficjentów rośnie.

Kim jest asystent osoby z niepełnosprawnością (OzN)?

Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością to ktoś, kto zajmuje się szeroko pojętym wsparciem chorego w wykonywaniu czynności dnia codziennego, a także w uczestniczeniu w życiu lokalnej społeczności. Co ważne, człowiek ten musi spełnić określone kryteria dotyczące:

• wykształcenia – posiadania odpowiednich kwalifikacji uzyskanych w następującym zakresie: opieka nad osobą starszą, asystowanie osobie niepełnosprawnej, opieka medyczna, terapia zajęciowa, pedagogika, psychologia, pielęgniarstwo, fizjoterapia,
• doświadczenia zawodowego w udzielaniu pomocy osobie z niepełnosprawnością – powinno ono zostać właściwie udokumentowane i trwać minimum 6 miesięcy.

Osoba z niepełnosprawnością ma prawo wskazać swojego asystenta (pod warunkiem że spełnia on przywołane wyżej warunki). Człowiek ten nie może jednak należeć do rodziny swojego „podopiecznego”.Jeszcze bardziej restrykcyjnym wymogom podlegają usługi asystenckie świadczone wobec osób niepełnoletnich (poniżej 16 roku życia). W takim przypadku konieczne jest nie tylko udokumentowanie wykształcenia i doświadczenia, ale również niekaralności. Osoba, która chce pełnić funkcję asystenta osoby niepełnosprawnej, musi dostarczyć zaświadczenie o niefigurowaniu w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Potrzeba jest również pisemna akceptacja asystenta przez rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.

Co robi asystent osoby z niepełnosprawnością?

Usługi asystenckie polegają przede wszystkim na niesieniu pomocy osobie z niepełnosprawnością. Zakres tego wsparcia zależy od indywidualnych potrzeb chorego, a także jego sytuacji zdrowotnej. Co ważne dotyczy ono nie tylko codziennego funkcjonowania pacjenta (ubieranie się, jedzenie, wykonywanie czynności higienicznych i pielęgnacyjnych). Asystent może również pomóc osobie z niepełnosprawnością w prowadzeniu gospodarstwa domowego, przemieszczaniu się, korzystaniu z dóbr kultury czy załatwianiu różnego rodzaju spraw, na przykład urzędowych czy medycznych.

Komu przysługuje asystent OzN?

Z pomocy asystenta osobistego mogą skorzystać dorosłe osoby z orzeczoną niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym lub znacznym, a także dzieci poniżej 16 roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności, które wymagają stałej lub długotrwałej pomocy/opieki w związku z ograniczeniami sprawności.Usługi asystenckie przysługują również osobom, które zostały uznane za niezdolne do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy.

Jak ubiegać się o usługi asystenckie?

Programy oferujące usługi asystenckie uruchamia Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Przyznawaniem tego typu pomocy osobom zainteresowanym przyznają władze poszczególnych gmin lub powiatów po analizie informacji zawartych w Karcie Zgłoszenia. Zamieszczone w niej dane dotyczą sytuacji zdrowotnej danej jednostki i jej oczekiwań wobec asystenta.